Deskribapena
EGILEA: JUAN LUIS ZABALA
Liburua + Diskoa
Aizpurutxo, Elosua, Gorla, Pol Pol, Irukurutzeta, Zargoate, Madarixa, Aingeru Guarda, Urrategi, Martitte, Oleta, Agiñeta eta berriro Aizpurutxo, “kapitala”. Erromeria leku ezagunen zirkuitu opari horri buelta osoa emanez gero, erdian geratuko liratekeen baserrietako bat zen Maltzeta Etxetxo, Juanito Garateren jaiotetxea.
Aita eta osabak dultzaineroak izanik, handia zen kutsatzeko arriskua, eta bai gozo kutsatu ere Juanito mutil koxkorra, bereziki Gelatxo Irukurutzetan jotzen ikusi eta gero.
Afizioak, Elgeta eta Sakabiren bultzadarekin, zirkulu hori gainditu eta Aia eta Asteasu aldera eraman zuen lehenik, ezin konta ahala bazterretara gero. Erromerien bete-beteko garai hartan, soinu jotzailerik estimatuenetakoa izateaz gain, herriak bereganatutako hainbat piezaren egile izateko meritua eta ohorea izan zuen.
Ustegabeko berrikuntza ekarri zuen gero, alaba Mamen, artean neska koxkorra zela, laguntzaile hartu zuenean, pandero jotzen eta “aupa aitatxo!” oihu adore-emaileen artean kantatzen. Neska koxkor baten bizipoza txertatuz, freskatu estimagarria eman zion trikitixa zaharrari.
Bere bizitzako azken urteetan, Azkoititik Hondarribira aldatuta, jotzeari eta pieza berriak sortzeari inoiz utzi gabe, lan asko egin zuen irakasle eta trikitixaren zabaltzaile moduan.
—————————-
DISKOA: * Ikur honekin adierazitako piezek Maltzetaren moldaketak dituzte, eta hitzak ere Juanito Garate Maltzetak berak sortutakoak dira.
Disko honetako lehen lau piezak, Maltzetak eta Izerrek Arrate Irratian 1963 urte inguruan grabatutakoak dira. Garai beretsukoak dira Maltzetak Landakandarekin grabatutakoak ere. Maltzetaren moldaketak dituzten piezetan, hainbat trikitilarik sortutako zatiez gain, berak sortutakoak topatuko dituzue. Maltzeta anaien eta aita-alaben grabazioak, Juanito Garateren etxean jasotakoak dira, tartean, etxean bertan grabatutakoak. Audioaren kalitateari baino, pieza hauek duten balio historikoari eman diogu garrantzia.
Maltzeta eta Tomas Arrizabalaga “Izer”:
- Fandangoa. Maltzeta
- Arin arina. Maltzeta
- Arin arina. Txistulariena
- Kalejira*
Maltzeta eta Landakanda
- Fandangoa. Herrikoia
- Arin arina. Txistulariena*
Maltzeta anaiak
- Kalejira*
- Gazte alai. Fandangoa. Maltzeta
- Arin arina. Herrikoia
- Trikitixa*
- Porrusalda*
- Fandangoa. Herrikoia
- Fandangoa. Herrikoia
- Fandangoa. Maltzeta
- Trikitixa*
- Porrusalda*
- Trikitixa*
- Kalejira*
Maltzeta aita-alabak
- Trikitixa*
- Arin arina-Porrusalda*
- Trikitixa*
- Porrusalda*
- Kalejira. Maltzeta
2012 / Soinuaren Liburutegia, 9
